Μερικοί το προτιμούν καυτό (το δάσος) [2007]

Αξιότιμοι πολιτικοί ηγέτες,

Απευθύνομαι σε όλους σας, αλλά πρωτίστως στους ηγέτες της κυβέρνησης και της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Αφορμή γι’ αυτήν την επιστολή στάθηκε η πυρκαγιά στην Πάρνηθα. Αλλά το κεντρικό ερώτημα που θέτει είναι ευρύτερου ενδιαφέροντος. Και για να μη σας κουράζω, είναι το εξής: Ποιο είναι το target group σας; Θέλω να πω, όταν συνεδριάζετε και καταστρώνετε πολιτικές, καμπάνιες, ομιλίες, ποιους έχετε στο μυαλό σας; Το λοβοτομημένο πόπολο ή τους σκεπτόμενους πολίτες; Ομολογώ ότι το ερώτημα είναι μάλλον ρητορικό. Μια που το λοβοτομημένο πόπολο σαφώς υπερτερεί αριθμητικά, ασφαλώς σε αυτό στοχεύετε, αλλιώς πώς θα μπορούσατε να αλωνίζετε δεκαετίες τώρα; Αλλά, παρά το ρητορικό του χαρακτήρα, δεν το αποσύρω, μπας και έχει ξεμείνει κανένας φιλότιμος μεταξύ σας, κανένας ξεχασμένος με αγνές προθέσεις. Λέμε.

Παρεμπιπτόντως: αν αναρωτιέστε πώς έχω το θράσος να εκφράζομαι τόσο ωμά για το πόπολο, μην ανησυχείτε. Τα μέλη του πόπολου δεν διαβάζουν ποτέ. Μεταλαβαίνουν ευλαβικά τις κοπριές που τους σερβίρει η τηλεόραση μέσα στην κατάντια της – για την οποία έχετε κι εσείς μερίδιο ευθύνης, για να λέμε τα πράγματα όπως έχουν. Αλλά και από σπόντα αν διαβάσουν το παρόν, δεν πρόκειται να προσβληθούν, γιατί απλά ούτε που θα το πάρουν χαμπάρι ότι ο χαρακτηρισμός τους αφορά: το πόπολο διαθέτει θαυμαστούς μηχανισμούς άρνησης της πραγματικότητας. Αλλά αυτό το ξέρετε, έτσι δεν είναι; Ποντάρετε σ’ αυτό.

Στην Πάρνηθα, λοιπόν, συνέβη μια μεγάλη καταστροφή. Δεν είναι η πρώτη στον τόπο μας. Ίσως είναι η μεγαλύτερη του είδους μέχρι σήμερα. Αλλά έχουμε ανοιχτούς ορίζοντες: είμαστε βέβαιοι ότι θα δούμε και μεγαλύτερες. Αναρωτιέστε από πού αντλούμε αυτήν τη βεβαιότητα; Από σας. Εσείς, κυρίες και κύριοι, αποτελείτε την καλύτερη εγγύηση πεδίων δόξης λαμπρών και ολοένα λαμπρότερων. Είστε σίγουρο στοίχημα, γκανιάν.

Επιτρέψτε μου μερικά ερωτήματα, ως αφελής πολίτης. Εκ των αποτελεσμάτων κρίνεται ότι η δύναμη των πυροσβεστικών αεροσκαφών μας δεν είναι αρκετή. Γιατί, λοιπόν, δεν έχουμε περισσότερα; Μη μου μιλήσετε για έλλειψη πόρων, εσείς που έχετε κάνει σπορ την επιστροφή ανεκμετάλλευτων ευρωπαϊκών πακέτων και την κατασπατάληση χρήματος σε έργα μόστρας, όπως οι ολυμπιακοί αγώνες. Τώρα που κάηκε η Πάρνηθα, τραβήξτε να αράξετε κάτω από το στέγαστρο Καλατράβα, για να βρείτε σκιά. Θέλω να πω, υπάρχουν κάποιες εθνικές προτεραιότητες. Εγώ λέω ότι τα δάση μας είναι μία από αυτές. Εσείς, τι γνώμη έχετε;

Αλλά το πιο σημαντικό σφάλμα είναι άλλο. Το οποίο βαραίνει αποκλειστικά τους κυβερνώντες. Η έλλειψη σχεδιασμού. Πάρε το στρατό. Σε καιρό ειρήνης, μία από τις βασικές επιτελικές δραστηριότητες είναι η μελέτη πιθανών σεναρίων. Πώς θα αντιδράσουμε αν μπουν οι Τούρκοι από τον Έβρο και ταυτόχρονα κάνουν ντου οι Βούλγαροι από το Στρυμώνα; Θα τοποθετήσουμε τόσες μεραρχίες εδώ, τόσες εκεί κ.λπ. Το κάνει αυτό ο στρατός, γιατί, σε περίπτωση που σκάσει το σενάριο, θα πρέπει να είναι έτοιμος να δράσει αστραπιαία και βάσει υπάρχοντος σχεδίου. Διασφαλίζει, έτσι, ότι η εθνική άμυνα δεν θα κινδυνέψει από αυτοσχεδιασμούς της στιγμής. Λοιπόν, αυτό που λέω είναι ότι οι υπηρεσίες που συνευθύνονται για την προστασία των δασών (Πυροσβεστική, Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας, Δασική Υπηρεσία κ.λπ.) θα έπρεπε να έχουν στα συρτάρια τους έτοιμα σχέδια δράσης για κάθε πιθανό σενάριο πυρκαγιάς. Πήραν φωτιά τα Δερβενοχώρια, η φωτιά έφτασε στην Πάρνηθα και ταυτόχρονα κινδυνεύουν κατοικίες στην Αυλίδα; Βγάζουμε το σχέδιο από το συρτάρι και κάνουμε ό,τι αυτό προβλέπει. Όχι ό,τι κατεβάσει η κούτρα μας.

Όταν είδα στην τηλεόραση τον αρχηγό της πυροσβεστικής να λέει ότι απέσπασε τέσσερα Canadair από την Πάρνηθα, για να σώσει τις κατοικίες στην Αυλίδα, η πρώτη μου αντίδραση ήταν: «Γιατί, άνθρωπέ μου;». Η δεύτερη σκέψη ήταν ότι κάτω από τέτοια πίεση και μέσα στον πανικό, έτσι έκρινε ο άνθρωπος, έτσι έπραξε. Την επόμενη μέρα, όμως, πιο ψύχραιμος και διαυγής, σκέφτηκα ότι δεν γίνονται, παιδιά, αυτά τα πράγματα. Δεν μπορείς την ώρα που καίγεται το σύμπαν να αξιολογήσεις τι είναι πιο σημαντικό: ο εθνικός δρυμός ή οι κατοικημένες περιοχές. Αυτό οφείλεις να το έχεις εξετάσει από πριν και να έχεις έτοιμη την απάντηση. Γι’ αυτό υπάρχουν τα σενάρια και τα σχέδια. Όχι για ντεκόρ. Και ρωτάω: σε μια χώρα ευάλωτη στις πυρκαγιές, σαν τη δική μας, με τόσο δυσοίωνες προβλέψεις για καύσωνες, όπως οι φετινές, με τη γενικότερη απειλή των κλιματικών αλλαγών και των φυσικών καταστροφών να επικρέμαται, υπήρχε σενάριο και σχέδιο γι’ αυτό που συνέβη; Αν ναι, γιατί δεν εφαρμόστηκε; Αν όχι, γιατί όχι; Έχουμε πόλεμο, το έχετε καταλάβει;

Για να τελειώνουμε με την κυβέρνηση: Επόμενη μέρα. Μέτρα ουσιαστικής αποκατάστασης ή μέτρα βιτρίνας; Ήδη ακούσαμε κάποιους επιστήμονες να λένε ότι θα πρέπει να αφήσουμε το δάσος ήσυχο για ένα ή δύο χρόνια, πριν να ξεκινήσουμε την αναδάσωση. Δεν είμαι ειδικός για να γνωρίζω αν αυτό είναι σωστό. Το ερώτημα είναι, εσείς, που παίρνετε τις αποφάσεις, θα ακούσετε τους ειδικούς; Θα μελετήσετε ποια είναι η καλύτερη λύση για το δάσος; Ή θα προβείτε αυτόματα στην καλύτερη για σας πολιτική λύση, π.χ. τηλεοπτικά πλάνα με νέους και κορασίδες να φυτεύουν δενδρύλλια εδώ και τώρα, έτσι ώστε να καθησυχάσει το πόπολο; Και, το σημαντικότερο, θα εφαρμοστεί αυστηρός έλεγχος, ώστε να αποκλειστεί κάθε πιθανότητα καταπάτησης και οικοπεδοποίησης της καμένης γης;

Εξάλλου, αν πράγματι νοιάζεστε, δεν θα φροντίσετε μόνο για τη σωστή αναδάσωση της Πάρνηθας και την προστασία της από τους καταπατητές. Θα μεριμνήσετε, επιπλέον, για τη δεντροφύτευση κάθε σπιθαμής χέρσου εδάφους στο λεκανοπέδιο. Όπου υπάρχει καμένη έκταση, χωράφι, παλιά χωματερή, εγκαταλελειμμένο στρατόπεδο, αλάνα, ξεχασμένο γιαπί, είτε μέσα στην Αθήνα είτε γύρω από αυτήν, και εφόσον υπόκειται στη δικαιοδοσία του κράτους, πρέπει επειγόντως να φυτευτεί. Αν κάηκαν 40.000 στρέμματα, δεντροφυτέψτε 80.000 στρέμματα. Μήπως έτσι γίνει δυνατό να αμβλυνθούν σε έναν βαθμό οι συνέπειες που θα υποστούν οι Αθηναίοι από την καταστροφή της Πάρνηθας. Πάντα υπάρχουν λύσεις. Είστε διατεθειμένοι να τις διερευνήσετε;

Ας περάσουμε στην αξιωματική αντιπολίτευση. Ας μη μιλήσουμε για πυρκαγιές του παρελθόντος. Ας μη μιλήσουμε για τις ευθύνες που φέρει η προηγούμενη κυβέρνηση για τις ελλείψεις στον εξοπλισμό. Ας έρθουμε στο τώρα και ας φανούμε καλόπιστοι. Θλίβεστε, κυρίες και κύριοι, για την καταστροφή. Βαθιά σας έχει συγκλονίσει το γεγονός. Ξέρετε ακριβώς τι έπρεπε να είχε κάνει η κυβέρνηση για να αποφευχθεί το κακό και τι πρέπει να κάνει τώρα για να το συμμαζέψει. Μπράβο σας! Τζάμπα μάγκες. Αν θλίβεστε, αποδείξτε το. Μας τα ’χετε ζαλίσει, τρία χρόνια τώρα, με την ανικανότητα της κυβέρνησης. Μπορεί να έχετε δίκιο. Ας δεχτούμε ότι είναι ανίκανοι να προστατέψουν το καμένο δάσος από τους οικοπεδοφάγους. Κάντε το εσείς! Οι τεθλιμμένοι. Οι συγκλονισμένοι. Διαθέστε το ένα χιλιοστό από τα εκατομμύρια που ξοδεύετε στις προεκλογικές εκστρατείες και μισθώστε ένα ελικόπτερο που θα περιπολεί 1-2 φορές την εβδομάδα πάνω από την Πάρνηθα με σκοπό την άμεση ενημέρωση των αρχών σε περίπτωση που κάποιος εξυπνάκιας πάει να περιφράξει μια έκταση ή να ρίξει θεμέλια για τη βίλα του. Ορίστε. Εδώ σας θέλω. Ευκαιρία να μας πείσετε ότι δεν είστε γεμάτοι σαπουνόφουσκες. Ελάτε, εύκολο είναι!

Όσο για σας, κυρίες και κύριοι των αριστερών κομμάτων, αναγνωρίζω ότι δεν ξοδεύετε τόσα πολλά στις προεκλογικές εκστρατείες και ας πούμε ότι δέχομαι πως δεν έχετε την άνεση να μισθώσετε ελικόπτερο. Το λοιπόν, ενεργοποιήστε τις νεολαίες σας. Τις τόσο δραστήριες κι επαναστατικές. Οργανώστε τη δική σας πολιτοφυλακή που θα διεξάγει επίγειες περιπολίες. Είστε αρκετοί σε αριθμό. Ή μήπως τούτα είναι έργα ταπεινά για σας, τους ιδεολόγους; Ή μήπως οι νεολαίοι σας είναι πλασμένοι μόνο για καθοδηγητές και για να αναλύουν τις ιδέες του πάλαι ποτέ συντρόφου Μπακούνιν;

Επανέρχομαι στο αρχικό ερώτημα. Σε ποιους απευθύνεστε, κυρίες και κύριοι πολιτικοί; Στο λοβοτομημένο πόπολο ή στους σκεπτόμενους πολίτες; Από τις απαντήσεις σας κρίνεται το μέλλον του λαού μας. Σύμφωνα με τις σημερινές ενδείξεις, το μέλλον αυτό είναι δυσοίωνο. Εδώ και δεκαετίες η χώρα φαίνεται να πλαγιολισθαίνει προς έναν εθνικό μαρασμό. Εσχάτως δε επιδεικνύει και τάσεις κατακόρυφης βουτιάς. Το πόπολο θα διάγει πάντα μέσα στην άγνοια και την πλάνη. Θα άγεται και θα φέρεται. Δεν χρειάζεται να τους πείσετε για τίποτα. Τους έχετε ήδη στο χέρι. Εγγυημένα. Αλλά, αν σας ενδιαφέρουν οι σκεπτόμενοι πολίτες – ΑΝ, λέω – τότε θα χρειαστεί να μοχθήσετε για να τους πείσετε ότι δεν είστε κάλπηδες και καιροσκόποι. Μερικούς από αυτούς θα χρειαστεί να μοχθήσετε για να τους πείσετε ότι δεν είστε βαλτοί να καταστρέψετε ολοσχερώς τη χώρα. Αλλά αξίζει να μοχθήσετε. Τους χρειάζεστε και σας χρειάζονται. Λίγοι σκεπτόμενοι πολίτες μαζί με λίγους έντιμους ηγέτες μπορούν να κάνουν τη διαφορά. Δεν έχει μείνει ούτε ένας έντιμος ανάμεσά σας; Ούτε ένας με όραμα; Ούτε ένας με ψυχή; Ρωτάω.

Με οργή,

Σίμος Οικονομίδης
Φυσικός, M.Sc.