Ερώτηση: Γιατί οι άρχοντες αυτού του βασιλείου μας έχουν γραμμένους; (2003)

Στη θλιβερή ελληνική πραγματικότητα, κάποιοι ανοίγουν μια τάφρο εγκάρσια στο δρόμο και περνάνε έναν αγωγό. Μετά ρίχνουν λίγο χώμα και αποχωρούν με φρόνημα υψηλό. Οι άλλοι, αυτοί που θα ασφαλτοστρώσουν, δεν ευκαιρούν σήμερα. Ούτε αύριο. Θα ευκαιρήσουν ίσως σε καμιά βδομάδα. Θα μπορούσαν, ενδεχομένως, να έχουν συνεννοηθεί μεταξύ τους. Αλλά γιατί να το κάνουν;

Όσοι περνάνε με αυτοκίνητο, το πολύ να χαλάσουν καμιά ζάντα ή κανένα αμορτισέρ. Όσοι οδηγούν μηχανή, το πολύ να σακατευτούνε μερικώς. Κανένας, όμως, δεν πρόκειται να κάνει κάτι γι’ αυτό. Είναι όλοι πολύ βαθιά χωμένοι στο λαγούμι. Άλλωστε, λίγες εβδομάδες πριν από τις επόμενες δημοτικές εκλογές, οι άρχοντες θα πετάξουν στις μάζες δυο-τρεις ασφαλτοστρώσεις και κανένα παρτέρι με λουλούδια εποχής και θα τις ναρκώσουν ξανά. Πάντα πιάνει.

Θεωρητικά, ο πολίτης μπορεί να υποβάλλει μήνυση κατά του Δημοσίου. Όμως, αν ρωτήσετε οποιονδήποτε δικηγόρο θα σας πει ότι, στην πράξη, καμιά υπόθεση δεν εκδικάζεται νωρίτερα από δύο χρόνια μετά την υποβολή της μήνυσης. Συνήθως δε, μετά από τρία χρόνια και βάλε. Αυτό είναι ένα πολύ ενδιαφέρον στοιχείο. Στην ουσία συνιστά αφοπλισμό του πολίτη όσον αφορά τη νομική του κάλυψη. Γιατί, πόσοι άνθρωποι στη σημερινή εποχή, με τις τόσες πολλές μέριμνες και τον τόσο λίγο διαθέσιμο χρόνο, έχουν το κουράγιο να κυνηγήσουν μια υπόθεση για τρία χρόνια, αν αυτή δεν είναι ιδιαίτερα σημαντική; Αν εξαιρέσουμε τους δικομανείς, θα έλεγα ελάχιστοι. Ένα-μηδέν.

Επιπλέον, αν μετρήσουμε το βαθμό επίγνωσης του μέσου Έλληνα, θα τον βρούμε χαμηλό, έως πολύ χαμηλό. Υπάρχουν σημάδια γενικής φύσεως που στηρίζουν αυτόν τον ισχυρισμό. Ο Έλληνας δεν συνειδητοποιεί ότι καταστρέφει την υγεία του: είναι πρωταθλητής Ευρώπης στην παιδική παχυσαρκία και στην κατανάλωση ουίσκι και τσιγάρων. Δε συνειδητοποιεί ότι καταδικάζει τον εαυτό του, αλλά και τις επόμενες γενιές, σε οικονομικό μαρασμό: σε 50 δισεκατομμύρια ευρώ υπολογίζονται τα χρέη των Ελλήνων σε δάνεια και πιστωτικές κάρτες. Δε συνειδητοποιεί ότι γεμίζει καθημερινά με σκουπίδια τον εγκέφαλό του και την ψυχή του: 231 λεπτά είναι ο μέσος όρος τηλεθέασης. Και τέλος, δε συνειδητοποιεί ότι η πολιτική του διαγωγή είναι άθλια και ατελέσφορη: το ρουσφέτι εξακολουθεί να αποτελεί σημαντικό ρυθμιστικό παράγοντα των δημοκρατικών διαδικασιών, ενώ η ψήφος δίνεται με κριτήριο την εξυπηρέτηση του ατομικού και συντεχνιακού συμφέροντος. Δύο-μηδέν.

Πώς να αντιδράσει κανείς σε ένα πρόβλημα, όταν η αντίδραση είναι πιο οδυνηρή από το πρόβλημα; Αλλά – πιο δυσοίωνο ακόμα – ποιος να αντιδράσει σε ένα πρόβλημα, όταν κανείς σχεδόν δεν αντιλαμβάνεται το βάθος του προβλήματος; Σφύριγμα, λήξη του ματς, χάσαμε πάλι.

Ερώτηση: Γιατί οι άρχοντες αυτού του βασιλείου μας έχουν γραμμένους;

Απάντηση: Γιατί μπορούν.